Dễ nổi nóng, thích nổi loạn, nhạy cảm, cần được thấu hiểu có lẽ là những từ miêu tả thật sát về tâm lý của độ tuổi 16 – độ tuổi dư thừa năng lượng, bố mẹ cần nắm bắt để giúp con phát triển tối ưu.

Về tính cách

Tuổi 16, tuổi mà người lớn chúng ta thường gọi đó là tuổi ẩm ương. Ở tuổi này, con thường dễ vui, dễ buồn, dễ khóc, dễ cười như những cơn mưa rào mùa hạ – chợt đến rồi chợt đi. Con đã có những cảm xúc dường như thích, dường như yêu – chính vì vậy con cũng dường như chú ý nhiều hơn về ngoại hình. Con tự ti với cân nặng, với đôi mắt, cái miệng không được như ý. Con dần biết điệu… Tuổi 16 các con thường dễ nổi nóng, thích nổi loạn và nhạy cảm:

Con thường dễ nổi nóng: Khác với chúng ta ngày xưa nghe lời bố mẹ răm rắp, con bây giờ dễ dàng nổi nóng với người lớn đặc biệt là bố mẹ. “Thấy con ôn bài vất vả trước ngày lên lớp, tôi mang bánh ngọt lên phòng cho con gái. Không ngờ con nổi nóng: Mẹ không thấy con mặt đầy mụn đây à mà còn mang bánh ngọt lên? Tôi cảm thấy buồn, định bụng sẽ nói chuyện với con trước ngày khai giảng năm học mới – có thể lúc đó con đang bực bội vì chưa tìm ra phương pháp giải bài Toán nhưng không có nghĩa con có thể trả lời mẹ như vậy” – chị Tuyết (Đại Mỗ) chia sẻ.

Con thích nổi loạn: Bỗng một ngày bố mẹ thấy con trang điểm đậm khi đến lớp; giận dỗi đứa bạn thân vì một chuyện nhỏ nhặt và quyết không nhìn mặt bạn ấy nữa, bạn có đứng trước mặt cũng coi như không quen biết; con dễ dàng nói câu: bố mẹ không hiểu con, bố mẹ thật quá đáng… Tuổi 16, sự nổi loạn của con đã làm cho không ít người yêu thương con tổn thương…

Nhưng… con cũng rất nhạy cảm: Tuổi 16, con thật giàu cảm xúc – con như để ý nhiều hơn – suy nghĩ nhiều hơn về câu nói của ai đó. Có khi, người nói đã quên mất rồi nhưng để lại trong lòng con những tổn thương  chất chứa…

Bố mẹ hãy đồng cảm, cùng con vượt qua cái tuổi ẩm ương giàu năng lượng nhưng chưa biết sử dụng năng lượng ấy sao cho hiệu quả bởi – chính chúng ta cũng đã trải qua tuổi 16 như thế… giàu cảm xúc, dễ tổn thương thích nổi loạn và hay nổi nóng vô cớ.

Giúp con phát triển tối ưu

Con 16 tuổi – nhu cầu mở rộng những mối quan hệ xã hội của con tăng cao, nhất là trong giai đoạn chuyển cấp. Con sẽ không ngần ngại giao tiếp để thỏa mãn nhu cầu được chia sẻ. Do vậy, bố mẹ cần trao đổi về việc con nên giao tiếp với những ai, Giao tiếp như thế nào… từ trước khi con bước vào môi trường học mới.

Để giúp con phát triển tối ưu trong lứa tuổi này, ba cụm từ bố mẹ cần ghi nhớ đó là: Gần gũi, chia sẻ, thấu hiểu. Bố mẹ nên thường xuyên tâm sự, hỏi han tới con. Khi con gặp vấn đề nào đó, bố mẹ nên đặt mình ở địa vị của con, chia sẻ suy nghĩ, thấu hiểu con giúp con tìm ra hướng giải quyết. Nếu có thể, bố mẹ nên thường xuyên trao đổi tình hình học tập của con với giáo viên chủ nhiệm bởi giáo viên chủ nhiệm là người nắm tình hình của con trên lớp và bởi lời nói của giáo viên chủ nhiệm có trọng lượng hơn với con.

Bố mẹ gần gũi với con và giữ liên lạc với giáo viên chủ nhiệm là điều vô cùng cần thiết. Khi điểm trên lớp của con thấp, bố mẹ kịp thời động viên, tìm nguyên nhân cũng như biết được phần kiến thức con chưa nắm chắc giúp con bù lấp kiến thức. Hay, con tiếp cận với những bạn xấu, những mối quan hệ không lành mạnh bố mẹ cũng sẽ kịp thời giúp con cân nhắc về những mối quan hệ đó.

Dưới đây là một số những lời khuyên của Chuyên gia tâm lý, kỹ năng sống, TS. Vũ Thu Hương (ĐHSP Hà Nội) chia sẻ về cách nuôi dạy con tuổi 15 – 16 cha mẹ có thể tham khảo:

• Tâm sự thật nhiều để con luôn chia sẻ thông tin với bố mẹ. Cách tâm sự là kể lể với con mọi chuyện của mình, nhờ con cho lời khuyên và trợ giúp. Việc này sẽ khiến con tin tưởng và gần gũi. Đến lúc phù hợp, con sẽ chia sẻ với cha mẹ.
• Gần gũi với giáo viên chủ nhiệm của con, nếu con có tội thì chia sẻ thành thật và nhờ cô giúp. Tuy nhiên, món nào là bí mật con muốn che giấu thì tuyệt đối giữ.
• Luôn đặt con ở vị trí người lớn để bàn bạc mọi việc chứ không áp đặt bất kể việc gì.

Để hiểu được tâm tư, tình cảm, cách cư xử, suy nghĩ của con ở tuổi 16, bố mẹ hãy cùng soi lại mình ở lứa tuổi này. Con rồi cũng sẽ trải qua tuổi ẩm ương như chúng ta đã từng. Bố mẹ hãy luôn gần gũi, chia sẻ và thấu hiểu giúp con tối ưu năng lượng của tuổi 16 một cách hiệu quả.