Nếu người Kinh có kho tàng truyện cổ tích mang đậm ý nghĩa thì đồng bào các dân tộc thiểu số lại tự hào khi có những bộ sử thi anh hùng bất hủ. Trong chương trình Ngữ văn lớp 10, chúng ta sẽ được cùng Thầy Phạm Hữu Cường (giáo viên môn Ngữ văn tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI) đi tìm hiểu về đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây trích từ sử thi Đăm Săn, đây là bản anh hùng ca nổi bật nhất của người Ê đê.

TOPCLASS 2024 - CHƯƠNG TRÌNH HỌC TOÀN DIỆN

NẮM CHẮC KIẾN THỨC LỚP 10 - BẤT CHẤP CHƯƠNG TRÌNH HỌC MỚI

• RÈN LUYỆN KỸ NĂNG TỰ HỌC - TƯ DUY GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
• ĐA DẠNG HÌNH THỨC HỌC - PHÙ HỢP MỌI NHU CẦU
• TOP THẦY CÔ DANH TIẾNG ĐỒNG HÀNH PHÁT TRIỂN TOÀN DIỆN KIẾN THỨC & KỸ NĂNG
• DỊCH VỤ HỖ TRỢ ĐỒNG HÀNH TRONG SUỐT QUÁ TRÌNH HỌC TẬP

Ưu đãi đặt chỗ sớm - Giảm đến 45%! Áp dụng cho PHHS đăng ký trong tháng này!

HỌC THỬ MIỄN PHÍ ĐĂNG KÝ NGAY

I. Tiểu dẫn

1. Sử thi

• Khái niệm là thể loại tự sự dân gian quy mô lớn, kể về một hoặc nhiều biến cố lớn trong đời sống cộng đồng của một cư dân cổ đại
• Phân loại: sử thi thần thoại (“Đẻ đất đẻ nước” của người Mường) và sử thi anh hùng (Đăm Săn của người Ê đê)

2. Sử thi Đăm Săn

• Thể loại: Tiêu biểu cho loại sử thi anh hùng Tây Nguyên
• Tóm tắt (SGK)
• Giá trị: Tái hiện sự hài hòa giữa hình ảnh cá nhân anh hùng và thị tộc

3. Đoạn trích

• Đề tài: Chiến tranh là đề tài tiêu biểu của sử thi
• Vị trí: Nằm ở giữa tác phẩm
• Kết cấu: Trận đánh giữa hai tù trưởng và chiến thắng của Đăm Săn; Cảnh ăn mừng sau chiến thắng

II. Đọc hiểu

1. Trận đánh giữa hai tù trưởng và chiến thắng của Đăm Săn

Mục đích: Trừng phạt kẻ cướp, đem lại sự yên ổn cho dân làng và mở rộng bờ cõi, thống  nhất bộ tộc giàu mạnh

Nội dung:

• Khiêu chiến: Đăm săn dùng lời nói khích dụ Mtao Mxây ra khỏi nhà mang tâm thế tự tin, chủ đọng, thượng võ. Mtao Mxây đứng trên nhà trêu tức Đăm săn thể hiện sự bị động, sợ hãi
• Vào cuộc chiến: Mtao Mxây múa khiên trước, Đăm săn múa khiên sau giữ thái độ bình tĩnh tiếp theo Đăm săn múa khiên trước, Mtao Mxây  hoảng hốt bỏ chạy thấy vậy Đăm Săn đuổi theo Mtao Mxây và đâm trúng kẻ thù, nhưng áo hắn không thủng, chàng phải cầu cứu thần linh, nhờ thần linh giúp đỡ chàng đã giết chết kẻ thù
• Sau cuộc chiến: 3 lần đối đáp giữa Đăm săn và các nô lệ. Đoạn kết thể hiện lòng yêu mến, sự tuân phục của tập thể cộng đồng với cá nhân anh hùng

2. Cảnh ăn mừng sau chiến thắng

• Lời Đăm săn nói với tôi tớ thể hiện sự tự hào về sức mạnh bản thân và sự giàu có của dân tộc
• Đăm săn ra lệnh nổi nhiều loại cồng chiêng nhấn mạnh niềm tự hào về sự giàu có và ý nghĩa của cồng chiêng Tây Nguyên
• Hình ảnh Đăm săn hiện lên vẻ đẹp hoang sơ, gần gũi cùng với cảnh ăn mừng chiến thắng của buôn làng

Hy vọng với bài viết về đoạn trích Chiến thắng Mtao Mxây sẽ giúp ích cho các em trong quá trình học môn văn lớp 10.