Lý thuyết về sự chuyển thể của các chất – Môn Vật lí lớp 10

0

1. Sự nóng chảy và sự đông đặc

Sự nóng chảy là quá trình chuyển từ thể rắn sang thể lỏng của các chất.

Sự đông đặc là quá tình chuyển ngược lại từ thể lỏng sang thể rắn của các chất.

Mỗi một chất rắn khi nóng chảy hoặc đông đặc ở một nhiệt độ xác định và không đối ứng với áp suất bên ngoài xác định (Chất rắn vô định hình không có nhiệt độ nóng chảy xác định).

2. Nhiệt nóng chảy

Nhiệt nóng chảy là nhiệt lượng (Q) cung cấp cho chất rắn trong quá trình nóng chảy, ta có công thức: Q = λm

Trong đó:

  • m là khối lượng riêng của chất rắn;
  • λ là nhiệt nóng chảy riêng của chất rắn và đo bằng J/kg.

3. Sự bay hơi

Sự bay hơi là quá trình chuyển từ thể lỏng sang thể khí (hơi) ở bề mặt chất lỏng.

Sự ngưng tụ là quá trình chuyển từ thể khí sang thể lỏng.

Sự bay hơi luôn kèm theo sự ngưng tụ và sảy ra ở một nhiệt độ bất kì.

Tốc độ bay hơi và tốc độ ngưng tụ:

  • Khi tốc độ bay hơi luôn lớn hơn tốc độ ngưng tụ, áp suất hơi tăng dần và hơi ở phía trên bề mặt chất lỏng là hơi khô. Hơi khô tuân theo định luật Bôi-lơ-Ma-ri-ốt.
  • Khi tốc độ bay hơi bằng tốc độ ngưng tụ,hơi ở phía trên bề mặt chất lỏng là hơi bão hòa có áp suất đạt giá trị cực đại gọi là áp suất hơi bão hòa. Áp suất hơi bão hòa không phụ thuộc vào thể tích và không tuân theo định luật Bôi-lơ-Ma-ri-ốt,  nó chỉ phụ thuộc vào bản chất và nhiệt độ của chất lỏng.

4. Sự sôi

Sự sôi là quá trình chuyển từ thể lỏng sang thể khí (hơi) xảy ra ở bên trong và bên trên bề mặt chất lỏng gọi.

Mỗi chất lỏng sôi ở nhiệt độ xác định và không đổi.

Nhiệt độ sôi của chất lỏng phụ thuộc vào áp suất chất khí ở phía trên bề mặt chất lỏng. Áp suất chất khí càng lớn, nhiệt độ sôi của chất lỏng càng cao.

Nhiệt lượng Q cung cấp cho khối chất lỏng trong khi sôi gọi là nhiệt hóa hơi của khối chất lỏng, nhiệt độ sôi: Q = Lm

Trong đó:

  • m là khối lượng của phần chất lỏng biến thành hơi;
  • L là nhiệt hóa hơi riêng của chất lỏng và đo bằng J/kg.