Lớp 12

Điều hòa hoạt động gen – Môn Sinh học – Lớp 12

Ở video này, chúng ta sẽ cùng Thầy Nguyễn Thành Công (giáo viên môn Sinh tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI) đi tìm hiểu về bài “Điều hòa hoạt động gen “.

TOPUNI 2025 - GIẢI PHÁP LUYỆN THI ĐẠI HỌC TOÀN DIỆN

Đồng hành cùng 2K7 chắc vé Đại học TOP

Bất chấp biến động thi cử, lộ trình toàn diện cho mọi kỳ thi
Hệ thống trọn gói đầy đủ kiến thức theo sơ đồ tư duy, dễ dàng ôn luyện
Đội ngũ giáo viên luyện thi nổi tiếng với 17+ năm kinh nghiệm
Dịch vụ hỗ trợ học tập đồng hành xuyên suốt quá trình ôn luyện

Ưu đãi đặt chỗ sớm - Giảm đến 45%! Áp dụng cho PHHS đăng ký trong tháng này!

I. Khái quát về điều hòa hoạt động gen.

Điều hòa hoạt động gen là quá trình điều hòa sản phẩm của gen: ARN (mARN) và protein được phiên mã và dịch mã hay không. Do nhu cầu khác nhau ở các thời điểm khác nhau.

II. Điều hòa hoạt động gen ở sinh vật nhân sơ.

Điều hòa hoạt động gen ở sinh vật nhân sơ chủ yếu diễn ra ở cấp độ phiên mã.

VD điển hình: Mô hình điều hòa Operonlac – điều hòa enzym phân giải lactozo.

1. Mô hình cấu trúc.

Trên phân tử ADN của vi khuẩn, các gen có liên quan về chức năng thường phân bố liền nhau thành từng cụm , có chung một cơ chế điều hòa gọi là operon.

Cấu trúc Operonlac:

Vùng khởi động P (promoter): nơi mà ARN pôlimeraza bám vào và khởi đầu phiên mã.
Vùng vận hành O (operator): có trình tự Nu đặc biệt để prôtêin ức chế có thể liên kết làm ngăn cản sự phiên mã.
Nhóm gen cấu trúc Z, Y, A quy định tổng hợp các enzym tham gia phản ứng phân giải đường lactôzơ trong môi trường để cung cấp năng lượng cho tế bào.

2. Mô hình điều hòa.

Sự điều hòa biểu hiện gen ở nhân thực phải qua nhiều mức điều hòa phức tạp hơn so với nhân sơ và qua nhiều giai đoạn như: nhiễm sắc thể tháo xoắn, phiên mã, biến đổi hậu phiên mã, mRNA rời nhân ra tế bào chất, dịch mã và biến đổi sau dịch mã.