Ở bài viết này, chúng ta sẽ cùng Thầy Đỗ Ngọc Hà (giáo viên môn Vật lý tại Hệ thống Giáo dục HOCMAI) đi tìm hiểu về ” Mắt”.

1, Cấu tạo quang học của mắt.

Mắt là một hệ gồm nhiều môi trường trong suốt tiếp giáp nhau bằng các mặt cầu.

Mắt có các bộ phận lần lượt từ ngoài vào trong như sau:

• Giác mạc là một màng cứng, trong suốt, làm khúc xạ các tia sáng truyền vào mắt và bảo vệ các phần tử bên trong.
• Thủy dịch là chất lỏng trong suốt có chiết suất xấp xỉ bằng chiết suất của nước.
• Lòng đen là một màn chắn, ở giữa có lỗ trống gọi là con ngươi, tùy theo cường độ sáng mà con ngươi có đường kính thay đổi.
• Thể thủy tinh là khối chất đặc trong suốt có hình dạng thấu kính hai mặt lồi.
• Dịch thủy tinh là chất lỏng giống chất keo loãng, lấp đầy nhãn cầu sau thể thủy tinh.
• Màng lưới (võng mạc) là lớp mỏng tập trung các sợi dây thần kinh thị giác.

Hệ quang học của mắt được coi tương đương với một thấu kính hội tụ gọi là thấu kính mắt.

Mắt hoạt động như một máy ảnh mà vật kính là thấu kính mắt, màng lưới có vai trò như phim.

2, Sự điều tiết của mắt, điểm cực viễn, điểm cực cận.

Ta có: 

Với mắt thì d’=OV không đổi.

a, Sự điều tiết.

• Hoạt động làm thay đổi tiêu cự của mắt để cho ảnh của các vật ở cách mắt những khoảng cách khác nhau vẫn được tạo ra ở màng lưới được gọi là điều tiết.
• Tiêu cự của mắt lớn nhất khi mắt ở trạng thái không điều tiết.
• Tiêu cự của mắt nhỏ nhất khi mắt điều tiết tối đa.

b, Điểm cực viễn, điểm cực cận.

• Điểm cực viễn khi mắt không điều tiết, điểm trên trục của mắt mà ảnh tạo ra ngay tại màng lưới.
• Điểm cực cận, khi mắt điều tiết tối đa điểm trên trục của mắt mà ảnh còn được tạo ra ngay tại màng lưới.

3, Năng suất phân li của mắt.

Năng suất phân li của mắt là góc nhìn nhỏ nhất mà mắt còn phân biệt rõ hai điểm AB.

4, Các tật của mắt và cách khắc phục.

• Mắt cận: là khi không nhìn rõ các vật ở xa. Cần đeo thấu kính phân kì có độ tụ thích hợp để có thể nhìn rõ vật ở vô cực mà mắt không phải điều tiết.
• Mắt viễn thị:  là khi không nhìn rõ các vật ở gần. Cần đeo thấu kính hội tụ có độ tụ thích hợp.
• Mắt lão: xảy ra khi cơ mắt yếu và thể thủy tinh cứng hơn nên điểm cực cận dời xa mắt. Cần đeo kính hội tụ để nhìn rõ vật ở gần như mắt bình thường.

5, Hiện tượng lưu ảnh của mắt.

Hiện tượng lưu ảnh của mắt là hiện tượng sau khi ánh sáng kích thích đã tắt, người quan sát vẫn còn “thấy” vật trong khoảng thời gian này, nhờ hiện tượng này mà người ta có thể tạo ra một hình ảnh chuyển động khi trình chiếu cho mắt xem một hệ thống liên tục các ảnh rời rạc.

Hy vọng với bài viết này sẽ giúp ích cho các em trong quá trình học môn Vật lí lớp 11.