BUTBI xin gửi tới các bạn học sinh bài soạn ngữ văn 10 chương trình học mới, theo bộ sách Chân trời sáng tạo. Dưới đây là bài viết Soạn bài Prô-mê-tê và loài người. Các bạn hãy vừa tham khảo bài viết và vừa tập trung nghe giảng từ thầy cô trên lớp để nắm rõ được nội dung bài học nhé!

Bài viết tham khảo thêm:

• Soạn bài Thần trụ trời
• Soạn bài Đi san mặt đất

Tóm tắt Prô-mê-tê và loài người

Anh em Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê là hai vị thần được giao nhiệm vụ tạo thêm nhiều cái gì đó để thế gian thêm vui. Ê-pi-mê-tê tranh ngay nhiệm vụ tạo ra muôn loài cho thế gian. Mỗi loài đều có những điểm mạnh riêng. Tuy nhiên khi Prô-mê-tê đến kiểm tra, thần phát hiện một loài vật chẳng có điểm mạnh gì đó chính là con người. Thần Prô-mê-tê lo lắng làm sao để con người có thể sống sót được giữa thế gian. Vì vậy thần đã nhào nặn con người có ngoại hình tinh tế giống như những vị thần và ban cho họ ngọn lửa – Thứ giúp con người vượt qua mọi khó khăn ở trong cuộc sống.

Sơ đồ tư duy Prô-mê-tê và loài người:

TRƯỚC KHI ĐỌC (TRANG 15 SGK NGỮ VĂN 10 – CHÂN TRỜI SÁNG TẠO)

Câu hỏi (trang 15 SGK | Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Bạn đã từng đọc hay là đã từng nghe kể về câu chuyện nổi tiếng trong thần thoại Hy Lạp “Prô-mê-tê và loài người” hay chưa? Hãy chia sẻ với những bạn học cùng lớp về những điều bạn đã biết. Nếu chưa biết, bạn hãy thử đoán xem truyện “Prô-mê-tê và loài người” sẽ nói về chủ đề/ vấn đề gì?

Trả lời:

– Em đã từng đọc và được nghe kể về thần thoại Hy Lạp cùng với câu chuyện Prô-mê-tê và loài người.

– Thần thoại Hy Lạp là một tập hợp những truyền thuyết và huyền thoại của người Hy Lạp cổ đại liên quan tới những vị thần, các vị anh hùng, bản chất của thế giới và vũ trụ, nguồn gốc cũng như ý nghĩa của những tín ngưỡng, những nghi lễ tôn giáo xa xưa của họ.

– Truyện Prô-mê-tê và loài người sẽ nói về vấn đề quan hệ, sự giúp đỡ của Prô-mê-tê với loại người.

ĐỌC VĂN BẢN (SOẠN BÀI PRÔ-MÊ-TÊ VÀ LOÀI NGƯỜI – CHÂN TRỜI SÁNG TẠO)

1) Dự đoán: Theo bạn, vị thần Prô-mê-tê sẽ ban tặng cho con người thứ “vũ khí” gì?

Trả lời:

– Prô-mê-tê sẽ ban tặng cho loài người một thứ có thể giúp cho họ sinh sống được ở trên Thế gian này.

– Đó là thứ vũ khí vừa hữu ích nhưng cũng vừa nguy hiểm để con người có thể chiến thắng được muôn loài.

– Thứ vũ khí đã giúp cho con người tồn tại được ở trên Thế gian này.

2) Tưởng tượng: Qua những việc mà vị thần Prô-mê-tê đã làm, bạn có thể hình dung thế nào về nhân vật này?

Trả lời:

– Qua những việc mà Prô-mê-tê – một vị thần vô cùng thông minh, ngài cũng rất tốt bụng với con người.

– Đây là một vị thần tốt bụng, luôn lo nghĩ cho muôn loài, đối xử với muôn loài rất công bằng.

3) Suy luận:

Đây là lời nói của ai? Lời này có ý nghĩa như thế nào?

Trả lời :

– Đây có thể là lời thơ của tác giả nhằm để tôn vinh công lao của vị thần Prô-mê-tê, chỉ ra sức mạnh của ngọn lửa thiêng ở trong cuộc sống của những con người lao động.

– Bên cạnh đó lời thơ cũng đã chỉ ra được đặc tính của loài người bầy yếu, mỏng manh nhưng nhờ có ngọn lửa mà họ đã kiên cường sống, sáng tạo.

SAU KHI ĐỌC (SOẠN BÀI PRÔ-MÊ-TÊ VÀ LOÀI NGƯỜI – CHÂN TRỜI SÁNG TẠO)

Nội dung chính: 

Văn bản nói tới công lao của vị thần Prô-mê-tê trong việc sáng tạo ra nhân loại và ban cho họ những sức mạnh to lớn, vô giá chính là ngọn lửa.

Trả lời câu hỏi:

Câu 1 (trang 17 SGK | Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Bạn đã từng hình dung về một vị thần như thế nào? Nhân vật Ê-pi-mê-tê và Prô-mê-tê trong bài “Prô-mê-tê và loài người” có làm cho hình dung của bạn thay đổi hay không? Tại sao?

Trả lời:

Hình dung trước khi đọc bài	Hình dung sau khi đọc bài
– Trước đó, những vị thần trong trí tưởng tượng của tôi là những đấng có quyền năng vô song, sức mạnh tối thượng, có thể tạo ra mọi thứ và hủy diệt mọi thứ, và luôn giữ vẻ mặt hung tợn. – Hình dung ra vị thần xa lạ và khác xa loài người.	– Nhưng sau khi em đọc “Prô-mê-tê và loài người”, tôi mới biết rằng thần linh cũng giống con người có thể “đần độn”, đãng trí hoặc mắc sai lầm như Ê-pi-mê-tê hay có lòng tốt và tình yêu thương với con người, gần gũi và vui vẻ như Prô-mê-tê. – Hình dung nên một vị thần gần gũi hơn.

Câu 2 (trang 17 SGK | Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Tóm tắt lại quá trình tạo nên con người cùng với thế giới muôn loài của hai vị thần trong truyện. Từ đó nhận xét về cách thức xây dựng nhân vật và cốt truyện của “Prô-mê-tê và loài người”.

Trả lời:

Nhận xét:

– Cách thức xây dựng cốt truyện ở trong “Prô-mê-tê và loài người” rất hay, lôi cuốn, hấp dẫn.

– Có sử dụng những yếu tố kỳ ảo và hiện thực chẳng hạn như: thần linh, con vật, con người.

– Xây dựng nên một tuyến nhân vật gần gũi, thú vị. Nhân vật Prô-mê-tê được hiện lên với tư cách một vị thần tốt bụng và có ơn nghĩa với nhân loại. Ê-pi-mê-tê dù chỉ là một nhân vật phụ nhưng tính cách cũng được miêu tả vô cùng rõ ràng và khéo léo.

Câu 3 (trang 17 SGK | Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Nêu lên nội dung bao quát của toàn truyện “Prô-mê-tê và loài người”. Thông điệp mà người xưa đã muốn gửi gắm thông qua câu chuyện này là gì?

Trả lời:

– “Prô-mê-tê và nhân loại” đề cập tới nguồn gốc và quá trình mà con người được trao tặng cho những quyền năng đặc biệt, được tạo ra, sinh tồn ở dưới hình ảnh vị thần Prô-mê-tê tự tay tạo dựng nên, giúp đỡ cho loài người.

– Thông điệp mà những người xưa muốn gửi gắm tới chúng ta thông qua truyện chính là thông điệp về nguồn gốc của vạn vật và muôn loài (bao gồm con người) ở dưới góc nhìn thần thoại.

– Cùng với đó là một tôn kính tới thần Prô-mê-tê, tăng được tính sáng tạo và tưởng tượng trong cách thức lý giải về sự xuất hiện của nhân loại

Câu 4 (trang 17 SGK | Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Truyện “Prô-mê-tê và loài người” giúp cho bạn hiểu thấu thêm điều gì về nhận thức và cách thức lý giải nguồn gốc của con người và thế giới xung quanh muôn loài của người Hy Lạp cổ xưa?

Trả lời:

– Nhận thức và cách thức lý giải về nguồn gốc của con người và thế giới muôn loài của những người Hy Lạp cổ xưa xoay xung quanh tín ngưỡng, tôn giáo và gắn chặt với hình ảnh của những vị thần.

– Hiện nay những vị thần vẫn được lưu truyền và nhắc đến thông qua những câu chuyện thần thoại và vẫn được những người Hy Lạp hết mực tôn trọng.

– Những vị thần này được coi như những người đã khai sinh ra toàn thế giới, vạn vật và người Hy Lạp từ xưa đã luôn tôn thờ.

Câu 5 (trang 17 SGK | Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Những dấu hiệu nào nào giúp bạn nhận ra rằng “Prô-mê-tê và loài người” là một truyện thần thoại?

Trả lời:

– Dựa vào những đặc điểm của thể loại truyện thần thoại:

+ Thần thoại là những truyện kể có nhiều yếu tố hoang đường, kỳ ảo, thường những nhân vật chính của truyện là những vị thần – có cả những nhân vật được sùng bái hoặc có mối quan hệ nguồn gốc với những vị thần (E. M. Mê-lê-tin-xki) tham gia gián tiếp hoặc trực tiếp vào việc tạo lập nên thế giới và những nhân tố của nó như là thiên nhiên và văn hóa

+ Nhân vật phi thường như: những vị thần Prô-mê-tê, U-ra-nôx, Gai-a, Ê-pi-mê-tê và thần mặt trời Hê-li-ox.

+ Yếu tố kỳ ảo: Nhào nặn nên con người ,con vật,  Prô-mê-tê lấy lửa ở chiếc bánh xe của thần mặt trời và trao lại cho con người.

Câu 6 (trang 17 SGK | Ngữ văn lớp 10 Tập 1):

Chỉ ra được sự tương đồng và sự khác biệt giữa hai truyện “Thần Trụ trời” và “Prô-mê-tê và loài người”.

Trả lời:

Điểm tương đồng:

– Đều là truyện thần thoại.

– Đều nói về nguồn gốc, lai lịch, lịch sử của con người cùng với toàn thể vạn vật trên thế gian thông qua góc nhìn thần thoại với sự xuất hiện của những yếu tố kì ảo.

 – Nhân vật chính đều là các vị thần.

Điểm khác biệt:

Thần Trụ trời	Prô-mê-tê và loài người
– Thần thoại Việt Nam – Nội dung chính: nói tới nguồn gốc sinh thành của toàn trời đất dưới bàn tay vị thần Trụ trời.	– Thần thoại Hy Lạp – Nội dung chính nói tới nguồn gốc tạo ra con người và muôn loài.

PHẦN THAM KHẢO MỞ RỘNG (NGỮ VĂN 10 – SOẠN BÀI PRÔ-MÊ-TÊ VÀ LOÀI NGƯỜI)

Câu 1. Giá trị nội dung cùng với giá trị nghệ thuật của văn bản “Prô-mê-tê và loài người”?

Trả lời:

Giá trị nội dung:

Truyện đã lý giải về sự hiện diện của con người cùng với thế giới muôn loài. Qua đó, ca ngợi những công lao to lớn của cả hai vị thần Ê-pi-mê-tê và Prô-mê-tê đã cho mỗi loại có thêm những đặc ân, món “vũ khí” riêng và giúp cho cuộc sống trở nên phong phú và tươi sáng hơn.

Giá trị nghệ thuật:

Cốt truyện thú vị, có những yếu tố kì ảo. Kết hợp với những biện pháp xây dựng hình tượng về nhân vật.

Câu 2. Nội dung chính của cả văn bản “Prô-mê-tê và loài người”?

Trả lời:

Câu hỏi 3: Tìm hiểu về tác phẩm, tác giả và bố cục bài “Prô-mê-tê và loài người”

Trả lời:

A. Tác giả 

– Tác giả dân gian.

– Theo Nguyễn Văn Khỏa ở trong “Thần Thoại Hy Lạp” (Tập 1).

B. Tác phẩm 

1. Thể loại: Thần thoại Hy Lạp

2. Tóm tắt:

3. Phương thức biểu đạt ⇒ tự sự

4. Bố cục:

– Phần 1 (Từ đầu → giống mình) ⇒ Lý do những vị thần tạo ra muôn loài

– Phần 2 (Tiếp theo → Làm thế nào bây giờ?) ⇒ Đặc điểm của những loài vật trên thế gian

– Phần 3 (Phần còn lại) ⇒ Phần thường Prô-mê-tê ban tặng con người

Câu hỏi 4. Phân tích tác phẩm Prô-mê-tê và loài người

Trả lời:

Câu hỏi 5. Câu chuyện được đề cập ở trong văn bản trên diễn ra ở nơi nào, trong hoàn cảnh như thế nào? Dựa vào cơ sở nào để có thể khẳng định điều đó?

Trả lời:

Câu hỏi 6. Tại sao Prô-mê-tê thấy rằng việc không ban tặng cho con người một thứ “vũ khí” gì lại rất tai hại?

Trả lời:

Thần Prô-mê-tê giúp đỡ cho con người có hình hài thanh tao hơn, giúp cho con người đứng thẳng, đi lại bằng đôi chân và đôi tay để làm việc, đặc biệt là ban cho những “vũ khí” lửa để giúp cho cuộc sống của họ được trở nên tươi sáng và tốt đẹp hơn.

Câu hỏi 7. Ngọn đuốc Prô-mê-tê có vai trò như thế nào đối với loài người?

Trả lời:

Nhờ vào ngọn lửa đó, cuộc sống của nhân loại bừng sáng hơn, vượt thoát khỏi quá khứ tối tăm, đói khát, lạnh giá, cuộc sống cũng đã trở nên hạnh phúc và văn minh hơn.

Câu hỏi 8.  Em hãy nhận xét về đặc ân mà những vị thần ban lại cho loài người so với những loài động vật khác? Em có cho rằng đây là một đặc ân mạnh, giúp cho con người chiến thắng được thiên nhiên hay không?

Trả lời:

Câu hỏi 9. Em thích nhất là chi tiết nào trong truyện? Tại sao?

Trả lời:

Đó chính là chi tiết phần thưởng Prô-mê-tê ban tặng cho loài người:

– Prô-mê-tê tái tạo lại con người có một thân hình giống với những vị thần.

– Prô-mê-tê lấy lửa từ bánh xe của thần Mặt trời ban tặng cho con người:

+ Từ đó con người đã thoát khỏi cảnh tối tắm.

+ Con người chiến thắng được sức mạnh của muôn loài bằng ngọn lửa

⇒ Ca ngợi ý nghĩa của ngọn lửa lên cuộc sống của loài người. Ngọn lửa giúp cho con người vượt qua bóng tối, sinh hoạt và chống lại được những sức mạnh phi thường của mọi loài.

Trên đây là bài Soạn bài Prô-mê-tê và loài người mà BUTBI muốn gửi gắm tới các bạn học sinh lớp 10. Mỗi kiến thức của bài học đều là vô giá, đều giúp các bạn có thêm những cách nhìn nhận, đánh giá mới, rộng mở hơn với đời sống. Các bạn hãy liên tục cập nhật butbi.hocmai.vn để tra cứu những bài soạn mới nhất nhé!