Tìm hiểu về cuộc đời, sự nghiệp của nhà thơ Thanh Thảo

Thanh Thảo một nhà thơ nổi tiếng, là người con của Quảng Ngãi được nhiều bạn đọc mến mộ. Sự nghiệp thơ ca của ông đã có rất nhiều những tác phẩm đặc sắc  để lại dấu ấn đặc biệt trong lòng độc giả. Trong đó, bài thơ “Đàn ghi ta của Lorca” là một trong những tác phẩm tiêu biểu và thành công nhất của ông, bài thơ được rất nhiều người biết đến, đặc biệt nó còn la một tác phẩm văn học được đưa vào chương trình THPT.

Tham khảo thêm:

• Soạn bài đàn ghi ta của lorca
• Phân tích bài thơ đàn ghi ta của lorca
• Xuân Quỳnh là Nam hay nữ
• Tác giả người lái đò sông đà
• Soạn văn 12 học kì 2

1. Tiểu sử nhà thơ Thanh Thảo

Nhà thơ Thanh Thảo sinh năm 1946, tên khai sinh là Hồ Thành Công, được sinh ra trong một gia đình có truyền thống cách mạng tại xã Đức Tân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Sau khi tốt nghiệp Khoa Ngữ văn của Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, ông đã tham gia vào chiến trường miền Nam làm báo và sáng tác văn học. Thanh Thảo được xếp thứ 66317 về độ nổi tiếng trên thế giới và đứng thứ 595 trong danh sách các Nhà thơ nổi tiếng.

Thanh Thảo là cây bút đa tài, ông viết rất nhiều thể loại, nhưng sở trường vẫn là thơ. Ông đặc biệt thành công với một số bản trường ca bất hủ viết sau chiến tranh. Thơ Thanh Thảo là tiếng nói của người tri thức với nhiều nỗi suy tư, trăn trở về các vấn đề xã hội và thời đại. Ông được công chúng quan tâm chú ý tới qua những tập thơ và trường ca mang diện mạo độc đáo viết về đề tài chiến tranh và thời hậu chiến.

Thanh Thảo trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mỹ, vì vậy cũng không khó hiểu khi mà nhà thơ sớm bị ảnh hưởng bởi những âm hưởng của thời đại, các tác phẩm của ông được viết trước năm 1975 chủ yếu ca ngợi những cuộc chiến anh hùng, nó vừa là tác phẩm, vừa là vũ khí. Với bản trường ca “Những người đi tới biển” và tập thơ “Dấu chân qua trảng cỏ” (đã từng được Giải thưởng thơ Hội nhà văn Việt Nam năm 1979) xuất hiện vào cuối phong trào thơ chống Mỹ, thơ Thanh Thảo vừa có sự tiếp nối chắc chắn và vui tươi của thơ trẻ chống Mỹ, vừa góp phần làm phong phú, đa dạnh hơn về dòng thơ này nhờ những chất liệu thẩm mỹ mới và một giọng điệu thơ mới.

2. Sự nghiệp văn chương

Ta có thể chia sự nghiệp văn học của nhà thơ Thanh Thảo thành hai giai đoạn đó là: Giai đoạn trước năm 1975 và sau năm 1975. 

Trước năm 1975, cũng giống như những thi sĩ khác như Nguyễn Khoa Điềm, Phạm Tiến Duật hay Nguyễn Duy,… vào chiến trường, Thanh Thảo cũng vừa tham gia chiến đấu vừa sáng tác văn học. Hòa mình vào cuộc kháng chiến chống Mỹ bảo vệ Tổ quốc, giành lại nền độc lập, tự do mà chúng đã cướp đi của dân tộc ta, những sáng tác của ông cũng lấy cảm hứng từ những cuộc chiến đấu anh hùng của dân tộc Việt Nam. Tham gia chiến trường năm 1971, vào năm 1972 Thanh Thảo đã viết “Thử nói về hạnh phúc”. Bài thơ đến được tay của Chế Lan Viên (ông là người đang phụ trách trang thơ tạp chí Tác phẩm mới của Hội Nhà văn lúc bấy giờ) nhưng vì bài thơ này có phần đau thương quá nên nhà thơ Chế Lan Viên chưa cho in. 

Trước năm 1975, Thanh Thảo không có nhiều tác phẩm lắm, nhưng tất cả đồng nghiệp đều khẳng định rằng thơ của Thanh Thảo mang một dáng vẻ rất riêng biệt. Vẫn là viết về cái hiện thực đấy, người lính ấy, nhưng trong thơ của ông người lính đó là một người nghĩa khí, trung thực, có lòng yêu quê hương đất nước sâu đậm và quý trọng vô ngần mạng sống của đồng đội, của nhân dân mình, Thanh Thảo đã chọn cho mình một giọng thơ trữ tình đằm thắm nhưng giàu “chất thực” và “chất nghĩ”.

Sau năm 1975, sự nghiệp sáng tác của Thanh Thảo phát triển rực rỡ, với hàng loạt những tác phẩm xuất sắc. Ông được công chúng quan tâm, chú ý qua những tập thơ và bản trường ca mang diện mạo độc đáo viết về đề tài chiến tranh và thời hậu chiến. Có thể kể đến các sáng tác nổi bật như: Những người đi tới biển (viết năm 1977), Dấu chân qua trảng cỏ (viết năm 1978), Những ngọn sóng mặt trời (viết năm 1981), Khối vuông ru-bích (viết năm 1985), Từ một đến một trăm (viết năm 1988).

Đặc biệt trong số đó, bài thơ “Đàn ghi ta của Lorca” được rút ra trong tập thơ Khối vuông ru-bích (1985) của ông đã để lại nhiều dấu ấn sâu sắc trong lòng bạn đọc. Bài thơ đã được biên soạn vào giảng dạy trong chương trình Ngữ Văn trung học phổ thông toàn quốc. Mặc dù không có tài liệu lịch sử nào nói rằng nhà thơ Lor-ca biết chơi đàn ghi-ta nhưng ông vẫn nổi tiếng với các bạn học sinh Việt Nam qua hình ảnh người nghệ sĩ đa tài.

Nhà thơ đã đóng góp rất nhiều tác phẩm đặc sắc thuộc thể loại trường ca. Sau bản trường ca “Những người đi tới biển”, Thanh Thảo đã cho xuất bản tiếp các bản trường ca như: “Những nghĩa sĩ Cần Giuộc”, “Bùng nổ của mùa xuân” và “Trẻ con ở Sơn Mỹ”. Với những tập trường ca tiêu biểu này, Thanh Thảo đã trở về lý giải cội nguồn sâu xa làm nên chiến thắng vang dội của dân tộc. Cũng trong giai đoạn này, khi chiến tranh đã kết thúc, hòa bình được lập lại, văn học có nhiệm vụ mới đó là cần phải đi sâu vào hiện thực, vào hồn người. Lúc này họ không còn là những chiến sĩ nữa, mà trở về với hai từ nghệ thuật, tuy chiến tranh là một đề tài, một niềm cảm hứng lớn, song, nó cũng đã phần nào làm mất đi cái tôi của người nghệ sĩ. Theo sự chuyển hướng của thời đại, lúc này các tác phẩm của ông cũng đi sâu vào khai thác chất người, cái đẹp tiềm tàng ẩn khuất bên trong mỗi con người

3. Phong cách sáng tác

Có người từng nhận xét rằng thơ Thanh Thảo có những dáng rất riêng, thơ ông có khả năng gợi dậy những suy nghĩ của người đọc bởi vì đó là thơ của một tâm hồn giàu suy tưởng, giàu trí tuệ. Nhận xét này đã bao hàm hết được phong cách sáng tác nghệ thuật của nhà thơ Thanh Thảo, một hồn thơ có khả năng làm “khơi gợi một vùng ánh sáng động đậy” xung quanh những sáng tác của mình. Thơ Thanh Thảo giàu sức gợi, ngôn từ của ông bao giờ cũng vượt ra khỏi giới hạn thông thường. Thơ ông mang trong mình những nỗi suy tư, trăn trở về các vấn đề nóng của xã hội và thời đại. Ông luôn đổi mới thơ Việt với xu hướng đào sâu vào cái tôi nội cảm, tìm kiếm, khám phá những cách biểu đạt mới qua hình thức câu thơ tự do. Thơ của Thanh Thảo xóa bỏ mọi ràng buộc, khuôn sáo bằng những nhịp điệu bất thường để mở đường cho một cơ chế liên tưởng phóng khoáng đầy mới mẻ.

Tiêu biểu nhất cho phong cách sáng tác thơ này của Thanh Thảo chính là bài thơ “đàn ghi ta của Lorca”, đây là một bài thơ được đánh giá là rất khó để cảm thụ bởi nội dung vừa nằm sâu, ẩn khuất dưới lớp ngôn từ, lại vừa vượt ra khỏi dung lượng của một bài thơ. Nhà thơ đã mượn hình ảnh của đàn ghi ta để ca ngợi về một con người lỗi lạc, tài ba nhưng nếu không chú ý và có khả năng phân tích tốt, thì hiếm ai có thể hiểu hết vẻ đẹp của nó.

Thanh Thảo đã tìm cho mình một nét riêng trên thi đàn Việt Nam. Ông luôn nỗ lực 

4. Các tác phẩm tiêu biểu của Thanh Thảo

5. Thành tựu đạt được

Trong sự nghiệp thơ văn của mình, nhà thơ Thanh Thảo đã nhận được rất nhiều giải thưởng danh giá từ các cơ quan ban ngành. Cụ thể là:

• Năm 1995, ông nhận được Giải thưởng của Ban văn học Quốc phòng An ninh, Hội Nhà văn Việt Nam cho tập trường ca nổi tiếng “Những ngọn sóng mặt trời”.
• Năm 1979, ông nhận được Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam bởi tập thơ “Dấu chân qua trảng cỏ”.
• Ngoài ra ông còn nhận được các giải thưởng nhu: Giải thưởng của Uỷ ban toàn quốc Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, Giải thưởng Hội Âm nhạc Việt Nam và Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam cho tập Trường ca chân đất (2012).

Hi vọng với những thông tin trên đây các ban học sinh có thể hiểu hơn về cuộc đời cũng như sự nghiệp của nhà thơ Thanh Thảo – tác giả của bài thơ “Đàn ghita của Lorca”, để từ đó biết cách cảm thụ những tác phẩm văn học mà ông để lại.