Soạn bài luyện tập thao tác lập luận phân tích lớp 11: Bài học hôm nay sẽ giúp các em nắm được các kiến thức cơ bản và trọng tâm của bài học Thao tác lập luận phân tích. Mời các bạn cùng tham khảo bài dưới đây để chuẩn bị bài tốt hơn nhé!
Tham khảo thêm:
1. Thao tác lập luận phân tích là gì
Thao tác lập luận phân tích là gì hay thế nào là thao tác lập luận phân tích chính là câu hỏi được nhiều học sinh tìm kiếm. Butbi.hocmai.vn xin giải đáp cho các bạn như sau:
→ Thao tác lập luận phân tích chính là cách chia nhỏ đối tượng thành nhiều yếu tố bộ phận để từ đó đi sâu xem xét 1 cách toàn diện về nội dung và hình thức của đối tượng.
2. Những mục đích và yêu cầu thao tác lập luận phân tích
Câu 1 (sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1 trang 26):
Nội dung và ý kiến đánh giá của tác giả (luận điểm): Sở Khanh là kẻ bẩn thỉu, bần tiện, chính là đại diện cao nhất của sự đồi bại trong xã hội Truyện Kiều.
Câu 2 (sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1 trang 26):
Để làm sáng tỏ luận điểm nêu trên, tác giả đã triển khai các luận cứ sau đây:
– Sở Khanh sống bằng nghề đồi bại và vô cùng bất chính đó là mua bán các cô gái vào lầu xanh
– Sở Khanh chính là kẻ đồi bại nhất trong những kẻ làm cái nghề đồi bại bất chính đó là : giả làm người tử tế để đánh lừa một người con gái ngây thơ và hiếu thảo.
– Là một kẻ lật mặt một cách vô cùng nhanh chóng
Câu 3 (sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1 trang 26):
– Sau khi phân tích chi tiết về bộ mặt lừa bịp tráo trở của Sở Khanh, người lập luận đã tổng hợp khái quát lại bản chất của nhân vật Sở Khanh: “Nó là cái mức cao nhất của tình hình đồi bại trong xã hội này”.
Câu 4 (sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1 trang 26):
Ví dụ một số đối tượng phân tích ở trong bài văn nghị luận:
– Nêu suy nghĩ của em về hình ảnh của người phụ nữ xưa trong bài thơ “Tự tình II” của Hồ Xuân Hương
– Nêu suy nghĩ của em về bức tranh mùa thu qua bài thơ “Câu cá mùa thu” của Nguyễn Khuyến
Câu 5 (sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1 trang 26):
Phân tích chính là căn cứ vào quan hệ nội bộ của đối tượng
– Phân tích theo các mối quan hệ nguyên nhân và kết quả, quan hệ giữa đối tượng với các đối tượng có liên quan và phân tích dựa theo sự đánh giá chủ quan của người lập luận.
– Yêu cầu của một lập luận phân tích đó là:
- Xác định vấn đề cân phân tích.
- Chia vấn đề thành những khía cạnh nhỏ hơn.
- Khái quát lại vấn đề..
3. Các cách để luyện tập thao tác lập luận phân tích
a) Cách phân chia đối tượng ở trong mỗi đoạn trích
– Đoạn 1: Phân chia được dựa trên cơ sở quan hệ nội bộ trong bản thân đối tượng – những biểu hiện về nhân cách bẩn thỉu, bần tiện của nhân vật Sở Khanh
– Đoạn 2: Phân tích theo quan hệ nội bộ của chính đối tượng: Đồng tiền vừa có tác dụng tốt lại vừa có tác dụng xấu. Phân tích theo quan hệ nguyên nhân và kết quả là: tác hại của đồng tiền
– Đoạn 3: Phân tích theo quan hệ nguyên nhân – kết quả là: Bùng nổ dân số và sự ảnh hưởng của nó đến với đời sống con người
b) Mối quan hệ giữa phân tích tổng hợp
– Đoạn 1: Từ việc phân tích những biểu hiện để làm nổi bật những việc làm bẩn thỉu của Sở Khanh mà khái quát được lên giá trị hiện thực của nhân vật này – bức tranh về nhà chứa, tính đồi bại ở trong xã hội đương thời
– Đoạn 2: Trong quá trình lập luận, phân tích luôn gắn liền cùng với khái quát tổng hợp: sức mạnh của đồng tiền, thái độ, cách hành xử của những tầng lớp xã hội đối với đồng tiền và thái độ của Nguyễn Du đối với cái xã hội đó
– Đoạn 3: Từ việc phân tích bùng nổ dân số ảnh hưởng tới nhiều mặt của cuộc sống con người. Đưa ra được kết luận: dân số càng tăng nhanh thì chất lượng của cuộc sống của cộng đồng, gia đình và cá nhân càng giảm.
4. Luyện tập thao tác lập luận phân tích lớp 11
Luyện tập thao tác lập luận phân tích lớp 11 (Câu 1 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1 trang 28)
Tìm hiểu các quan hệ cơ sở cho việc phân tích đốii tượng trong các lập luận sau:
- Quan hệ nội bộ của những đối tượng (diễn biến, các cung bậc tâm trạng là “bàng hoàng” của Thúy Kiều), đó chính là cung bậc tâm trạng đau xót, quẩn quanh và hoàn toàn bế tắc của Thúy Kiều.
- Quan hệ giữa đối tượng này cùng với đối tượng khác có liên quan: bài thơ Lời kỹ nữ của Xuân Diệu cùng với bài Tì bà hành của Bạch Cư Dị.
Luyện tập thao tác lập luận phân tích lớp 11 (Câu 2 sgk Ngữ văn lớp 11 Tập 1 trang 28)
Vẻ đẹp của ngôn ngữ nghệ thuật ở trong bài thơ Tự tình II của Hồ Xuân Hương thể hiện ở:
– Nghệ thuật sử dụng từ ngữ rất giàu hình ảnh và cảm xúc, có sức biểu đạt cao tư tưởng và tâm trạng của các nhân vật trữ tình như: văng vẳng, trơ, cái hồng nhan, xiên ngang, đâm toạc, tí và con con…
– Sự kết hợp giữa những động từ mạnh như (xiên, đâm) với các bổ ngữ độc đáo (ngang, toạc) đã làm nổi bật sự bướng bỉnh và ngang ngạnh.
– Nghệ thuật đảo trật tự cú pháp ở trong hai câu luận:
– Nghệ thuật sử dụng sóng đôi của các cặp từ trái nghĩa, góp phần biểu lộ được trạng thái bế tắc: say – tỉnh, khuyết – tròn, đi – lại.
– Nghệ thuật lặp từ đó là (lại, xuân) và phép tăng tiến (san sẻ – tí – con con).
Trên đây là toàn bộ nội dung bài luyện tập thao tác lập luận phân tích lớp 11 ngắn gọn nhưng đầy đủ cho các em chuẩn bị bài thật tốt nhất trước khi lên lớp. Chúc các em học tót môn Ngữ văn lớp 11!