Soạn bài Số phận con người | Ngữ văn 12

0

Soạn bài Số phận con người – Sô lô khốp đầy đủ, chi tiết. Truyện ngắn “Số phận con người” của Sô lô khốp đã cho thấy ý chí, bản lĩnh kiên cường và lòng nhân hậu cao cả của con người Xô Viết. Bài viết dưới đây Butbi sẽ tổng hợp những nội dung chính về tác giả, tác phẩm và giúp các bạn trả lời chi tiết các câu hỏi trong SGK để thuận tiện hơn trong quá trình chuẩn bị bài trước khi lên lớp, các bạn cùng tham khảo nhé.

Soạn bài Số phận con người | Ngữ văn 12
Soạn bài Số phận con người | Ngữ văn 12

Tham khảo thêm:

I, Soạn bài số phận con người phần tác giả Sô lô khốp 

Sô lô khốp tên đầy đủ là Mi-khai-in A-lếch-xan-đrô-vích Sô-lô-khốp, ông sinh năm 1905, mất năm 1984 là một nhà văn lỗi lạc của Nga, ông vinh dự nhận Giải thưởng Nô-ben về văn học năm 1965.

– Quê ông ở thị trấn Vi-ô-sen-xcai-a thuộc tỉnh Rô-xtốp trên vùng thảo nguyên sông Đông.

– Sô-lô-khốp đã tham gia cách mạng từ khá sớm, ông làm các công việc như thư ký ủy ban trấn, nhân viên thu mua lương thực hay tiễu phỉ…

– Năm 1922, ông đến Mát-cơ-va rồi làm nhiều nghề để sinh sống như đập đá, khuân vác, kế toán.

– Năm 1925, ông trở về quê và bắt đầu sự nghiệp viết lách, tại đây ông đã viết tác phẩm tâm huyết nhất của đời mình là: Sông Đông êm đềm.

– Năm 1926, Sô-lô-khốp đã cho in hai tập truyện ngắn của mình là Truyện sông Đông và Thảo nguyên xanh.

– Năm 1932, Sô-lô-khốp chính thức trở thành Đảng viên Đảng cộng sản Liên Xô.

– Năm 1939, ông được bầu làm Viện sĩ Viện hàn lâm Khoa học Liên Xô.

– Trong những năm tháng chiến tranh vệ quốc vĩ đại, nhà văn Sô-lô-khốp đã theo sát Hồng quân trên nhiều mặt trận với tư cách là phóng viên của báo Sự thật.

II, Soạn bài số phận con người phần tác phẩm

1. Hoàn cảnh sáng tác

– Truyện ngắn “Số phận con người” được sáng tác vào năm 1957, là cột mốc quan trọng mở ra chân trời mới cho nền văn học Nga.

– Tác phẩm đã thể hiện cách nhìn về chiến tranh và cuộc sống một cách toàn diện, chân thực, cụ thể cũng như sự đổi mới trong cách miêu tả nhân vật, khám phá tính cách của người Nga, khí phách anh hùng và lòng nhân hậu của người lính Xô viết.

2. Bố cục tác phẩm Số phận con người

Gồm 3 phần:

+ Phần 1. Từ đầu đến đoạn “đấy chú bé đang nghịch cát đấy”: Lời giới thiệu về nhân vật Xô-cô-lốp.

+ Phần 2. Tiếp theo đến đoạn “cứ chợt lóe lên như thế”: Cuộc gặp gỡ định mệnh giữa Xô-cô-lốp và bé Va-ni-a.

+ Phần 3. Đoạn còn lại: Số phận bất hạnh của Xô-cô-lốp và niềm tin vào sức mạnh của con người Nga.

3. Giá trị nội dung tác phẩm Số phận con người

Từ nỗi buồn kết lại truyện lại khiến ta nhận ra tầm vóc vĩ đại, lớn lao của đất nước và con người Nga xô viết quả cảm, anh dũng, kiên cường và nhân hậu. Tác phẩm “Số phận con người” chứa đựng một nội dung sâu sắc về triết học và thẩm mĩ, mang giá trị nhân văn, nhân sinh sâu sắc đó là: sức mạnh tinh thần, tình yêu thương bao la có thể cứu vớt con người và nhờ nó, con người có thể vượt qua tất cả sự tàn phá, hủy diệt của chiến tranh để xây dựng một cuộc sống tự do, yên lành

4. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Số phận con người

Truyện ngắn được nhà văn Sô lô khốp viết lên với lối kể chuyện giản dị , hình tượng nhân vật được xây dựng và miêu tả một cách đặc sắc, sinh động

III, Soạn bài số phận con người – Hướng dẫn luyện tập

Câu số 1 (Trang 124 sgk ngữ văn 12 tập 2)

Hoàn cảnh và tâm trạng của nhân vật An-đrây Xô- cô-lốp trước khi gặp bé Va-ni-a:

– Năm 1944, sau khi vượt ngục ra ngoài, Xô-cô-lốp mới biết tin vợ và con gái anh đã bị giết hại, niềm tin cuối cùng là đứa con trai A-na-tô-li cũng bị tên thiện xạ Đức bắn chết. Xô-cô-lốp rơi vào nỗi đau mất đi người thân, mất đi gia đình, không biết đi về đâu, anh phải ở nhờ nhà một người bạn và làm lái xe cho nông trường.

– Xô-cô-lốp chỉ biết tìm đến rượu để dịu bớt nỗi đau trong anh dù anh biết tác hại của nó.

– Anh khóc trước mặt chú bé Va-ni-la tội nghiệp, cậu bé cũng là nạn nhân của chiến tranh, lang thang, đói rách, không người thân, không nơi nương tựa.

Hai số phận bất hạnh cùng cực, nghiệt ngã được đặt cạnh nhau nhằm mục đích tố cáo sự ác liệt của chiến tranh.

Hình ảnh Xô-cô-lốp thể hiện khí phách anh hùng của dân tộc, nói lên giá trị của chiến thắng và sự đau khổ tột cùng của con người do chiến tranh gây nên.

Câu số 2 (trang 124 sgk ngữ văn 12 tập 2)

Xô-cô-lốp nhận bé Va-ni-a làm con nuôi, đây là sự việc làm thay đổi cuộc đời của hai cha con:

  • Bé Va-ni-la từ nay đã có cha, có người thân bên cạnh, được bảo vệ và có nơi nương tựa.
  • Xô-cô-lốp có thể tìm lại được ý nghĩa sống, tình yêu thương đã xoa đi phần nào nỗi đau chiến tranh.

– Tâm hồn ngây thơ của Va-ni-a:

  • Khi được Xô-cô-lốp, bé Va-ni-a vô cùng vui sướng và xúc động.
  • Được cha gọi lên xe, ngồi trên xe cậu bé lặng thinh, tư lự, thỉnh thoảng nhìn cha, khi Xô-cô-lốp hỏi chuyện cậu bé vô tư trả lời.
  • Khi bỗng dưng có người thân, cậu bé vô cùng vui vẻ, hạnh phúc, quyến luyến chẳng muốn rời xa người bố.

– Lòng nhân hậu của An-đrây Xô-cô-lốp:

  • Xô-cô-lốp cảm thương cho số phận, tình cảnh của cậu bé, anh lập tức nhận cậu bé là con nuôi mà không cần đắn đo, suy nghĩ => Đây là hành động bộc phát, một quyết định xuất phát từ lòng nhân hậu, từ tình yêu thương thật sự.
  • Xô-cô-lốp luôn yêu thương, tận tình chăm sóc Va-ni-a
  • Từ khi có bé Va-ni-a anh như được hồi sinh, chính lòng nhân ái của anh đã giúp anh thoát khỏi sự cô đơn.

→ Xô-cô-lốp là người từng trải, giàu tình yêu thương và nhân hậu.

– Tình cảm giữa hai cha con họ là tình cảm chân thành, thắm thiết. Họ đều là nạn nhân của chiến tranh, hai con người xa lạ, gặp nhau một cách ngẫu nhiên nhưung lại gắn bó khăng khít đến lạ thường.

– Điểm nhìn của nhân vật trùng với điểm nhìn tác giả đó là điểm nhìn chan chứa tình yêu thương, hướng tới cuộc sống bình yên và đậm đà giá trị nhân đạo.

Câu số 3 (trang 124 sgk ngữ văn 12 tập 2)

Xô-cô-lốp vượt lên nỗi đau:

  • Khó khăn của Xô-cô-lốp sau khi nhận nuôi Va-ni-a: đụng trúng con bò khi đang làm việc nên anh bị tước bằng lái, mất công việc, phải đi phiêu bạt khắp nơi để kiếm sống
  • Thể chất anh cũng dần yếu đi
  • Nỗi đau khổ, sự dằn vặt trong quá khứ vẫn còn ám ảnh, hành hạ anh.

– An-đrây Xô-cô-lốp đã và đang gánh chịu những nỗi đau không gì có thể bù đắp được, anh đã không ngừng vươn lên trong ý thức nhưng nỗi đau, vết thương lòng ấy vẫn không hết ám ảnh anh. Anh đã cứng cỏi âm thầm nuốt giọt lệ vào trong để bé Va-ni-a không phải khóc.

Câu số 4 (trang 124 sgk ngữ văn 12 tập 2)

Thái độ của người kể chuyện:

  • Thể hiện lòng khâm phục, ngưỡng mộ, cũng như trân trọng và quý mến bản lĩnh kiên cường, nhân hậu của con người ấy.
  • Luôn khát khao, tin tưởng vào thế hệ tương lai thông qua hình ảnh bé Va-ni-a.
  • Tin tưởng vào sức mạnh tiềm ẩn, sự cống hiến lớn lao mà âm thầm của Xô-cô-lốp nói riêng và của toàn dân tộc Nga nói chung trong cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.

Đoạn cuối là lời, kêu gọi, nhắc nhở về sự quan tâm và trách nhiệm của xã hội đối với những con ngời bất hạnh

Câu số 5 (trang 124 sgk ngữ văn 12 tập 2)

Suy nghĩ của tác giả về số phận con người qua đoạn trích:

  • Mỗi con người trong cuộc đời sẽ có những số phận khác nhau, không ai giống ai, có thể gặp nhiều bất hạnh, mất mát, đau thương nhưng tác giả không làm mất đi hy vọng vào niềm tin và hạnh phúc con người.
  • Nhà văn tin tưởng sâu sắc vào sự kiên cường, mạnh mẽ của con người Xô Viết, đồng thời kêu gọi sự quan tâm, trách nhiệm của xã hội với những con người bất hạnh là những nạn nhân sau chiến tranh như hai cha con Xô-cô-lốp .

IV, Soạn bài Số phận con người – Luyện tập

Bài số 1 (trang 124 sgk ngữ văn 12 tập 2)

Nét mới trong truyện ngắn “Số phận con người” của Sô-lô-khốp khi miêu tả chiến tranh vệ quốc:

– Cốt truyện và hình ảnh các nhân vật thể hiện rõ bút pháp hiện thực đầy táo bạo của Sô lô- khốp, tôn trọng tính chân thật.

  • Tác phẩm không có một kết thúc có hậu mà mở ra nhiều khó khăn, trở ngại trên con đường đi tìm kiếm hạnh phúc.
  • Tác giả miêu tả chiến tranh một cách chân thực, trần trụi, bộ mặt thật của nó là đau khổ, chết chóc, tang thương.
  • Tác giả đã tạo ra nhiều tình tiết nghệ thuật, để thể hiện chiều sâu tính cách của mỗi nhân vật.

– Nhân vật:

  • Xây dựng hình tượng nhân vật là những người vô cùng bình dị, thậm chí nhỏ bé trong các mối quan hệ phức tạp, đa dạng, họ là những người tiêu biểu cho số phận bất hạnh trong chiến tranh.
  • Tác giả sử dụng hình ảnh so sánh để ví con người như hai hạt cát côi cút, bị bão tố thổi bạt tới những miền hoang => thể hiện tính cách kiên cường của nhân vật.
  • Từ hoàn cảnh đau khổ, bi thương mới làm nổi bật tính cách kiên cường, hồn hậu của con người, họ là những người vĩ đại vô cùng.

Bài số 2 (trang 124 sgk ngữ văn 12 tập 2)

Khi tới miền đất mới, Xô-cô–lốp đã bắt đầu đi tìm việc để trang trải và nuôi nấng Va-ni-a. Ông xin làm lái xe nhưng người ta không nhận, chật vật tìm việc nhưng không được. Cuối cùng ông đã dùng hết số tiền mà mình dành dụm bấy lâu để mở trang trại nhỏ, cả hai cha con dốc hết tâm sức làm việc. Những người hàng xóm mới của ông cũng thấy thương cho hoàn cảnh côi cút của hai cha con nên họ cũng giúp hai cha con phần nào. Dần dần, hai cha con cũng không còn phải lo lắng tới chuyện cơm áo, Xô-cô-lốp bắt đầu xin cho Vania đi học, vì thương cha nên cậu luôn nỗ lực học tập. Cuối cùng, Xô-cô-lốp cũng chờ được đến ngày thấy đứa con trai bé bỏng của mình năm nào nay đã trưởng thành, hai cha con sống hạnh phúc bên nhau.

Trên đây là những gợi ý về câu trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa, hy vọng đây sẽ là tài liệu bổ ích cho các bạn giúp cạn bạn dễ dàng hơn trong việc chuẩn bị bài trước khi lên lớp. Ngoài ra, chúng tôi đã tổng hợp một số tài liệu, văn mẫu, đề bài tập học tốt môn Văn THPT, các bạn có thể tải về miễn phí TẠI ĐÂY. Chúc các bạn học tốt!